توانمندسازی اجتماعی در سکونتگاه های غیررسمی شهری با تکیه بر دارایی ها
کد مقاله : 1074-UOT
نویسندگان:
مهسا سیفایی *1، نگین صالحی2، رحیم هاشم پور3
1گروه شهرسازی،دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی،
2گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بین الملل امام خمینی، قزوین
3عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
چکیده مقاله:
یکی از زمینه‌های ناپایداری شهری، سکونتگاه‌های غیررسمی است، که در ایران به عنوان نمادی از فقر شهری با سرعتی شتابان در حال شکل‌گیری است. این سکونتگاه‌ها منظری آشفته و بی‌نظم در شهر ایجاد کرده‌ و لطمات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گسترده‌ای را بر کل شهر تحمیل کرده‌اند. نکته دارای اهمیت، شناسایی راهکار اساسی خروج از این معضل است. این امر را نه می‌توان به حال خود رها نمود و نه می‌توان با برخورد مقطعی و گزینشی پاسخگوی آن شد. ضعف مدیریت شهری، برخوردهای غیرقانونی، ناکارآمدی سیاست‌های کنونی از جمله موانع اصلی گام‌نهادن در مسیری شفاف است. رویکردهای متفاوتی در نظام برنامه‌ریزی در کشورهای مختلف در کاهش این مساله بکار گرفته شده است. گزارش توسعه جهانی، توانمندسازی اقشار فقیر و سرمایه گذاری در دارایی‌های آنان را از اولویت‌های اصلی در بهینه سازی زندگی ساکنین این بافت‌ها مطرح کرده‌است. قرائن زیادی از رابطه‌ی میان توانمندسازی با تکیه بر دارایی‌ها و توسعه در سطح کلان اجتماعی حکایت دارد. هدف از این مطالعه ارائه الگوی فرآیند توانمندسازی ساکنین بر مبنای سرمایه اجتماعی و دارایی‌ها بوده‌است. در این مقاله سعی شده تا با اتخاذ روش توصیفی-تحلیلی، توانمندی‌های بالقوه و دارایی‌های اقشار فقیر با استفاده از مطالعات اسنادی، پیرامون سکونتگاه‌های غیررسمی تحلیل و راهکارهای دست‌یابی به آن ارائه شود. نتایج، نشان داده سکونتگاه‌های غیررسمی ، حامل ظرفیت-های اجتماعی- مشارکتی معینی هستند و توانمندسازی ساکنین از طریق دارایی های محلی به توسعه اثربخش در کالبد این بافت‌ها نیز منتهی شده است.
کلیدواژه ها:
سکونتگاه‌های غیررسمی، توانمندسازی، دارایی‌ها، سرمایه‌اجتماعی
وضعیت : مقاله پذیرفته شده است
هفتمین همایش ملی معماری و شهرسازی در گذر زمان