راهکارهای طراحی معماری در جهت شفابخشی محیط آموزشی برای کودکان اُتیستیک
کد مقاله : 1031-UOT
نویسندگان
محمدسالار حافظ1، مجتبی پوراحمدی *2
1گروه هنر، دانشکده معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
2استادیار دانشکده معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده مقاله
معماری، به عنوان یک حرفه و یک دانش، با دستکاری محیط فیزیکی برای تسهیل عملکردهای خاص و برانگیختن رفتار مورد نظر سروکار دارد؛ به طوریکه برطرف کننده‌ی نیاز همه‌ی کاربران باشد و افراد خاص نباید مورد استثنا قرار بگیرند. این محیط عمدتاً از عناصر حسی- بافت‌ها، رنگ‌ها، الگوها، آکوستیک و غیره تشکیل شده است. اُتیسم که در فارسی با معنای «درخودماندگی» نیز شناخته می‌شود، به عنوان مجموعه‌ای از اختلالات ذهنی و رفتاری تا حدود بسیار زیادی وابسته به شرایط محیطی بوده و نقش این عناصر و سایر شرایط محیط کالبدی در بهبود و شفابخشی این دسته از افراد بسیار حیاتی است. با توجه به آمار افزایش جمعیت افراد مبتلا به اُتیسم در ایران و جهان، به طوریکه از هر 150 کودک متولد شده 1 نفر مبتلا به این اختلال است، لزوم پرداختن به مراکز آموزشی و درمانی مخصوص این کودکان ضرورت می‌یابد. پژوهش حاضر بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای و با مرور ادبیات علمی می‌کوشد تا با بررسی عوامل تاثیرگذار بر طراحی کالبد محیط متناسب با کودکان اُتیستیک از جمله نور و رنگ، مکان‌یابی و همسایگی، انعطاف‌پذیری، الگوی حرکت و مسیریابی، و ... و ارائه‌ی راهکارهای اصولی معماری در جهت شفابخشی محیط آموزشی برای این دسته از افراد، در این جهت گام نهاده باشد. روش گردآوری اطلاعات نیز توصیفی و تحلیل داده‌ها مبتنی بر مقایسه، ارزیابی و بر اساس استدلال منطقی است. در انتها و بر اساس یافته‌های مرور ادبیات علمی، جدولی مبتنی بر راهکارهای کالبدی موثر بر طراحی محیط آموزشی شفابخش برای کودکان دارای اختلال اُتیسم ارایه شده است.
کلیدواژه ها
طراحی معماری، شفابخشی محیط، محیط آموزشی، کودک اُتیستیک
وضعیت: پذیرفته شده